Aleksander Rafałowski

Aleksander Rafałowski
Data i miejsce urodzenia	5 czerwca 1894 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	22 stycznia 1981 ; Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Rafałowski (ur. 5 czerwca 1894 w Warszawie, zm. 22 stycznia 1981 tamże) – polski artysta malarz i scenograf.

Życiorys

Syn Henryka. Studiował w latach 1913–1914 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Jacka Malczewskiego, w latach 1915−1922 w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych u Edwarda Trojanowskiego oraz w latach 1922−1923 w Berlinie u Aleksandra Archipenki. W 1926 dzięki stypendium wyjechał do Paryża. Był członkiem-założycielem Grupy Kubistów, Konstruktywistów i Suprematystów „Blok” (1924−1926) oraz ugrupowania „Praesens” (1926−1929). Swoje prace pokazywał na licznych wystawach indywidualnych w kraju i za granicą, m.in. na corocznym salonie Zachęty w Warszawie (1911), w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie (1926, 1928, 1929, 1937), Galerie Sacrée du Printemps w Paryżu (1927) i Teatro Moderno w Rzymie (1929)^[1].

Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa, później do ZSRR. W 1942 pracował jako ilustrator wydawanego przez Wandę Wasilewską czasopisma „Nowe Widnokręgi”. Zaciągnął się do Ludowego Wojska Polskiego. W 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki pełnił funkcje kronikarza i ilustratora oraz projektował scenografię do przedstawień Teatru 1 Armii Wojska Polskiego^[2]. Od 1944 pracował przy organizacji Resortu Kultury i Sztuki^[1], w grudniu 1944 był zastępcą kierownika tego resortu^[3]. 31 grudnia 1944 został posłem do Krajowej Rady Narodowej, reprezentując Polską Partię Robotniczą. W 1945 został dyrektorem Departamentu Plastyki Ministerstwa Kultury i Sztuki^[1].

Po wojnie wrócił do Warszawy. W latach 1946–1965 piastował stanowisko profesora Akademii Sztuk Pięknych. Dwukrotnie pełnił funkcję dziekana Wydziału Malarstwa oraz prorektora uczelni. W 1964 zyskał tytuł profesora zwyczajnego^[1].

Prace Aleksandra Rafałowskiego znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych w kraju i na świecie (np. w USA, Francji, Szwajcarii) oraz w zbiorach muzealnych, m.in. w Muzeum Narodowym w Warszawie i Krakowie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego w Warszawie, Muzeum Górnośląskim w Bytomiu^[1].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A39-2-9)^[4].

Państwowa Nagroda Artystyczna III stopnia w dziale plastyki za portret gen. Świerczewskiego (1950)^[8]
Nagroda Państwowa II stopnia z okazji 20-lecia Polski Ludowej (1964)^[9]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Aleksander RAFAŁOWSKI [online], Krakowski Dom Aukcyjny [dostęp 2024-08-12] (pol.).
↑ Aleksander Rafałowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-08-12] .
↑ Aleksander Kochański: Polska 1944–1991. Informator historyczny. Struktury i ludzie. T. 1. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2022, s. 252. ISBN 978-83-8229-465-1. [dostęp 2024-10-01].
↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
↑ Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracowników [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 169, 18-19 lipca 1964, s. 2.
↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
↑ Przyznanie Państwowych Nagród Naukowych i Artystycznych. „Nowa Kultura”. Rok I, Nr 19, s. 1, 6 sierpnia 1950. Warszawa: Związek Literatów Polskich. [dostęp 2024-08-12].
↑ Dziennik Polski, rok XX, nr 171 (6363), s. 3.

Aleksander Rafałowski: ...I spoza palety, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970.
Jerzy Malinowski (red.): Archiwum sztuki polskiej XX wieku t. 1, Neriton, Warszawa, ISBN 83-89729-61-X.
Biografia. webart.omikron.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-02)].
Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.